Katastrofy i wypadki kolejowe

Nie masz konta?

Zapomniałeś hasło?

Wizytówki firm

Kto jest kim

Ogłoszenia

Praca

27 stycznia 2016 roku poprosiliśmy UTK o udzielenie odpowiedzi na nurtujące nas pytania w zakresie niepojących zjawisk występujących w pojazdach kolejowych jakie miały miejsce w ciągu ostatnich kilku tygodni. 9 lutego 2016 roku otrzymaliśmy niepodpisaną odpowiedź od Rzecznika Prasowego. Oto jej obszerne fragmenty: 

UTK: Przepisy rozporządzenia Ministra Transportu w sprawie poważnych wypadków, wypadków i incydentów na liniach kolejowych stanowią, że ustalenie okoliczności i przyczyn zdarzenia należy do komisji kolejowej względnie Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych. Z informacji posiadanych przez UTK wynika, że Państwowa Komisja Badania Wypadków Kolejowych podjęła już postępowanie w sprawie wykolejenia autobusu szynowego SA134-011 w miejscowości Komprachcice. UTK wystąpił do Przewodniczącego Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych z prośbą o przekazanie wszelkich ustaleń poczynionych przez Komisję.

Niezależnie od tego UTK podjął działania, które mają zminimalizować ryzyka związane z eksploatacją tych pojazdów i zagwarantować bezpieczeństwo ruchu kolejowego. Np. 4 stycznia skierował pismo do PESA, zobowiązując spółkę do niezwłocznego przedstawienia szczegółowych informacji na temat przyczyn zdarzenia oraz podjętych w związku z nim działań. 

Na podstawie powyższych ustaleń oraz na podstawie prowadzonego Rejestru Pojazdów, UTK zidentyfikował typy pojazdów, które posiadają wózek typu 37AN oraz przewoźników kolejowych, którzy pojazdy te eksploatują (tj. Przewozy Regionalne, Koleje Wielkopolskie, Koleje Dolnośląskie, Arriva, SKM Trójmiasto). Podmioty te wezwane zostały do niezwłocznego przeglądu i  kontroli wózków typu 37An i 37ANb w eksploatowanych przez nich pojazdach. W tym samym dokumencie wezwano ww. przewoźników do stałego monitorowania stanu technicznego przedmiotowych wózków co najmniej do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez Państwową Komisję Badania Wypadków Kolejowych oraz zobowiązano ich do pilnego przekazania informacji co do rezultatu podjętych działań.

Ustalono, w których pojazdach występują wady wózków tocznych mogące zagrażać bezpieczeństwu ruchu kolejowego.  W związku z powyższym UTK ponownie zobowiązał PESA do przedstawienia zarówno  informacji dotyczących uszkodzeń wózków 37AN, jak i stwierdzonych uszkodzeń lokomotyw serii SU160 oraz działań podejmowanych w celu ustalenia skali problemu i jego przyczyn. 

Ponadto inspektorzy  UTK dokonali oględzin pojazdów oraz sprawdzili, czy podjęto działania korygujące i zapobiegawcze. W najbliższych dniach planowane są również kontrole systemów zarządzania bezpieczeństwem w podmiotach eksploatujących ww. pojazdy szynowe. W przypadku niespełnienia wymagań określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 20 ustawy o transporcie kolejowym, pojazdy kolejowe zostaną wyłączone z eksploatacji.

Odnosząc się natomiast do pożaru pojazdu 22WE w 2013 r. wskazać należy, że zgodnie z protokołem ustaleń końcowych podczas jazdy pociągu nr 40029 relacji Częstochowa - Katowice zestawionego z EN76-004 (22WE) nastąpiło zakołysanie się sieci trakcyjnej i pomimo wdrożenia nagłego hamowania i opuszczenia pantografu nastąpiło uderzenie elementów sieci trakcyjnej w górną część kabiny. Po zatrzymaniu pociągu maszynista zauważył dym wydobywający się z górnej części kabiny. 

Z pozyskanych informacji wynika, że bezpośrednią przyczyną zdarzenia był pożar w pociągu w wyniku przepływu prądu o wysokiej wartości i powstanie łuku elektrycznego w trakcie kontaktu elementu uszkodzonej sieci trakcyjnej będącej pod napięciem z uszynionym kanałem klimatyzacji wewnątrz kabiny pojazdu. Natomiast pierwotną przyczyną zdarzenia była niewłaściwa kompensacja sieci trakcyjnej spowodowana opieraniem się stosu ciężarów naprężających o konstrukcję fundamentu słupa trakcyjnego. Z zapisów protokołu ustaleń końcowych wynika zatem, iż przyczyną pożaru była niewłaściwie utrzymywana sieć trakcyjna. Po dokonaniu przeglądu zdarzeń od 2013, nie stwierdzono podobnych przypadków związanych z pojazdem EN76.

UTK: W przypadku, gdy Krajowa Władza Bezpieczeństwa lub Krajowy Organ Dochodzeniowy w danym państwie UE uzna, że zdarzenie, które miało miejsce w ramach systemu kolejowego tego państwa, może mieć wpływ  na bezpieczeństwo systemu kolejowego w innym państwie, publikuje alert bezpieczeństwa w ramach Systemu Informacji Bezpieczeństwa zarządzanego przez Europejską Agencję Kolejową. Należy zatem zwrócić uwagę, że alert bezpieczeństwa jest narzędziem służącym wymianie informacji na temat zdarzeń dotyczących bezpieczeństwa systemu kolejowego zaistniałych w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Obecnie UTK rozpatruje również możliwość wydania alertu bezpieczeństwa, jednak podjęcie takiej decyzji jest uzależnione od ustaleń co do zakresu ewentualnych nieprawidłowości w pojazdach. 

UTK: Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie poważnych wypadków, wypadków i incydentów na liniach kolejowych §4 pkt 2 dyspozytor, któremu zgłoszono zdarzenie, jest zobowiązany powiadomić o zdarzeniu oddział terenowy Urzędu Transportu Kolejowego właściwy dla miejsca wypadku. Natomiast zgodnie z §5 pkt 1 zarządca infrastruktury właściwy dla miejsca zdarzenia jest obowiązany pisemnie zawiadomić m.in. Prezesa UTK. Zgodnie z punktem 5 niniejszego paragrafu  zawiadomienie o zdarzeniu powinno być przekazane niezwłocznie, nie później jednak niż przed upływem 24 godzin od jego stwierdzenia.

Mając powyższe na uwadze, informacje o zdarzeniach związanych zarówno z lokomotywami serii SU160, jak i autobusów szynowych, UTK otrzymuje niezwłocznie po zaistnieniu takich zdarzeń.

W związku z powzięciem informacji w omawianym zakresie, podjęto działania, które opisano w punkcie 1 i 2.

UTK: W związku z informacjami o stwierdzonych nieprawidłowościach, podjął zdecydowane działania w celu wyłączenia z eksploatacji pojazdów kolejowych, w których zostały stwierdzone uszkodzenia ram wózków i inne usterki. 

27 stycznia 2016 r. zostało wszczętych z urzędu pięć postępowań administracyjnych w sprawie cofnięcia świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu dla konkretnych pojazdów, w których wystąpiły pęknięcia wózków:

Postępowania wszczęto wobec spółki Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A., z uwagi na występujące nieprawidłowości wózków ww. typów pojazdów, które zagrażają bezpieczeństwu systemu kolejowego. Spółka została jednocześnie wezwana do usunięcia uchybień (w terminie 30 dni) oraz do poinformowania wszystkich podmiotów, które eksploatują ww. pojazdy o stwierdzonych zagrożeniach. 

W zakresie lokomotywy „GAMA” prowadzone jest postępowanie o wydanie bezterminowego świadectwa dopuszczenia do eksploatacji typu pojazdu kolejowego. Do producenta pojazdu (w tym jednostki prowadzącej weryfikację pojazdu) zostały skierowane (pismem z 15 i 27 stycznia 2016 r.) obszerne wezwana w zakresie stwierdzonych usterek i nieprawidłowości. Do dzisiaj (red: 9 lutego 2016 roku) strona nie przedstawiła wyjaśnień.

Ponadto UTK na bieżąco monitoruje pojazdy, w  których zostały stwierdzone usterki, pozostając w kontakcie z producentem, przewoźnikiem i jednostką badawczą. 

UTK: W ramach toczącego się postępowania o wydanie świadectwa dopuszczenia do eksploatacji typu pojazdu kolejowego lokomotywy „GAMA”,  skierował do producenta pojazdu (w tym jednostki prowadzącej weryfikację pojazdu) wezwania (pismem z 15 i 27 stycznia 2016 r.) w zakresie stwierdzonych usterek i nieprawidłowości. Wezwania odnosiły się do prowadzonych badań, weryfikacji oraz złożonej dokumentacji pojazdu. UTK zażądał również przedstawiania opinii przewoźników eksploatujących pojazdy, odnoszącej się w swym zakresie do kwestii pękających wózków. Do dnia dzisiejszego strona nie przedstawiła wyjaśnień. 

Analogiczne kroki zostały podjęte w ramach postępowania wszczętego z urzędu w zakresie cofnięcia świadectwa dopuszczenia do eksploatacji dla autobusów szynowych produkcji Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A.