Nowe kompetencje Urzędu Transportu Kolejowego (UTK), Akcja Zima, ochrona praw pasażerów, „Dzień Pasażera” oraz nowa inicjatywa „Dworce bez barier” to główne tematy podsumowania działalności Urzędu Transportu Kolejowego w roku 2011.
„Dzięki rozszerzonym kompetencjom Urzędu Transportu Kolejowego mogliśmy już pod koniec tego roku podjąć się wiele nowych działań dla zabezpieczania praw pasażerów. Ochrona praw podróżnych leży u podstaw wszystkich naszych przedsięwzięć, dlatego zainaugurowaliśmy także nowe programy mające na celu poprawę jakości usług kolejowych oraz komfortu podróżowania m.in. wśród osób z niepełnosprawnością” - powiedział prezes Urzędu Transportu Kolejowego Krzysztof Jaroszyński.
Na mocy obowiązującej od 14 października 2011 r. znowelizowanej Ustawy o Transporcie Kolejowym Urząd Transportu Kolejowego zyskał nowe istotne kompetencje. Wzmocnione zostały uprawnienia UTK związane z egzekwowaniem praw pasażerów. Urząd ma też większy nadzór nad wprowadzaniem w życie nowych rozkładów jazdy oraz wgląd w plany transportowe przewoźników. Grudniowa zmiana rozkładów jazdy przebiegła bez zakłóceń. W ramach „Akcji Zima” UTK intensywnie monitorował przygotowania przewoźników i zarządców do sezonu zimowego. „Sprawniejsze niż przed rokiem wprowadzenie nowego rozkładu jazdy jest po części skutkiem działań przygotowawczych i zaleceń przekazanych przewoźnikom przez Urząd Transportu Kolejowego. UTK w kolejnych dniach będzie prowadzić dalsze kontrole, czy prawa pasażerów są przestrzegane, a ich podróż przebiega bez zakłóceń” – podkreślił Prezes UTK na spotkaniu z dziennikarzami.
Bieżący nadzór nad przestrzeganiem praw pasażerów realizowano poprzez systematyczne kontrole w zakresie przestrzegania praw pasażera w pociągach i na dworcach. W okresie szczytów przewozowych sprawdza się zgodność zestawienia składu pociągu z planem zestawienia w rozkładzie, dostosowanie do wymogów uwzględniających potrzeby i komfort podróży pasażera (m.in. czystość, ogrzewanie, zaopatrzenie w wodę, stan techniczny) oraz zgodności czasów odjazdów pociągów z informacjami z rozkładu. Kontrole przeprowadzono na kilkunastu dworcach na terenie całego kraju. Nie stwierdzono poważnych nieprawidłowości. Większość kontrolowanych składów pociągów była zestawiona zgodnie z planem i nie była przepełniona.
W mijającym roku pracownicy Departamentu Praw Pasażerów oraz Departamentu Regulacji Transportu Kolejowego zorganizowali kolejną edycję akcji edukacyjnej „Dzień Pasażera”. Inicjatywa prowadzona jest przy wsparciu Europejskiego Centrum Konsumenckiego.
-„Akcje pod hasłem „Dzień Pasażera” cieszą się dużym zainteresowaniem. Pracownicy UTK udzielili pasażerom na Dworcach w Warszawie, Krakowie oraz Poznaniu około 1000 bezpłatnych porad” - zaznaczył prezes Jaroszyński podsumowując jedno z wielu pro-pasażerskich działań UTK. „Włączyliśmy się również w kampanię informacyjną Komisji Europejskiej „Twoje prawa pasażera w zasięgu ręki” i rozpoczęliśmy współpracę ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Integracji. Będziemy dążyć do zlikwidowania barier przed podróżą koleją, na jakie natrafiają obecnie ludzie z niepełnosprawnością” -dodał Krzysztof Jaroszyński.
W tym roku Urząd Transportu Kolejowego rozpoczął także prace nad nową interaktywną mapą udogodnień dla osób z niepełnosprawnością. Projekt ma obrazować przystosowanie dworców i przystanków do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, a także osób starszych i opiekunów dzieci. Program realizowany jest przez UTK we współpracy z powołanym w tym roku Zespołem ds. Osób z Niepełnosprawnością przy Prezesie UTK. Skupia on przedstawicieli organizacji pozarządowych, administracji rządowej i organizacji międzynarodowych.
„Prace Zespołu powinny pozwolić w niedalekiej przyszłości doprowadzić do zlikwidowania przynajmniej części barier, np. architektonicznych, stojących przed osobami z niepełnosprawnością. Podczas posiedzeń Zespołu omawialiśmy przykłady udogodnień znajdujące się na dworach i w wagonach kolei niemieckiej i francuskiej. Zbieramy najlepsze przykłady, aby opracować zalecenia zwłaszcza dla aktualnie modernizowanych obiektów” -stwierdził Prezes UTK.
Jednym z ważniejszych tegorocznych inicjatyw wzmacniających aktywną ochronę praw pasażerów jest również przygotowana przez UTK strona internetowa: www.pasazer.info.pl. Ten uruchomiony w listopadzie portal adresowany jest głównie do pasażerów pociągów oraz miłośników transportu kolejowego. Zawiera ona informacje dotyczące pasażerskich przewozów kolejowych. Pomysłodawcami i administratorami witryny są pracownicy Urzędu Transportu Kolejowego. Strona uruchomiona została z myślą o usprawnieniu kontaktów Urzędu z pasażerami, zwiększaniu ich wiedzy na temat przysługujących im praw i dostarczaniu przydatnych dla podróżujących informacji. Na stronie znajdują się między innymi wiadomości na temat rozkładów jazdy, przepisów prawa przewozowego, sposobów rozwiązywania sporów z przewoźnikami, możliwości złożenia skargi, jak również bieżące informacje na temat udogodnień dla osób z niepełnosprawnością w pociągach i na stacjach. Za pośrednictwem strony można ocenić jakość świadczonych przez przewoźników usług oraz zgłaszać nieprawidłowości i skargi dotyczące funkcjonowania przewozów kolejowych.
-„Badanie satysfakcji pasażerów, między innymi poprzez formularze on-line, daje nam możliwość zapoznania się z oceną obywateli na temat jakości przewoźników i reagowania w przypadku nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynku. Dzięki zgłoszonym do Urzędu uwagom pasażerów prowadzimy obecnie postępowania. Na podstawie zebranych informacji i dokonanych analiz, Urząd może bowiem podejmować działania administracyjne” zaznaczył Krzysztof Jaroszyński i zapowiedział, że tego typu działania będą kontynuowane w przyszłym roku. W kolejnych miesiącach Urząd będzie również kontynuował działania zmierzające do obniżenia kosztów przejazdu na remontowanych liniach. „Pasażerowie powinni płacić mniej, skoro ich podróż jest wydłużona” podkreśla szef UTK.
W 2012 roku UTK będzie skupiał większą uwagę na potrzebach osób z niepełnosprawnościami, małych pasażerów pociągów oraz kibiców podróżujących w związku z nadchodzącymi meczami Euro 2012.
W najbliższym czasie Prezes Urzędu Transportu Kolejowego zamierza wydać kilka ważnych dla rynku kolejowego decyzji. Jedna z nich będzie dotyczyć preferencyjnych opłat w przewozach intermodalnych, czyli z wykorzystaniem więcej niż jednego środka transportu. Inna, nie mniej ważna, odnosić się będzie do nierównoprawnego dostępu do infrastruktury kolejowej.
Do końca roku UTK powinien wydać także decyzje w negocjacjach wszczętych z urzędu lub na wniosek przewoźnika w sprawie zawarcia umów o udostępnienie infrastruktury kolejowej przez PKP PLK SA.
Poza prawami pasażera i szeroko rozumianą regulacją rynku priorytetową działalnością UTK pozostają oczywiście kwestie związane ze sprawami bezpieczeństwa transportu kolejowego. Przez 11 miesięcy 2011 r. UTK poprzez swoje Oddziały Terenowe przeprowadził 550 kontroli z zakresu bezpieczeństwa ruchu kolejowego i wydanych zezwoleń technicznych i interoperacyjności (zapewnienia bezpiecznego i nieprzerwanego przejazdu pociągów). Powyższe działania skutkowały wydaniem ponad 1500 zaleceń pokontrolnych, z których 1100 zostało już zrealizowanych, a pozostałe są w trakcie realizacji przez skontrolowane podmioty.
W przypadku stwierdzonych nieprawidłowości powiadamiano także inne organy nadzoru (np. Państwową Inspekcję Pracy, Wojewódzki Inspektorat Nadzoru Budowlanego czy Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska).
Autor: (źródło: Urząd Transportu Kolejowego, 20.12.2011)